Lichaamsgerichte begeleiding bij rouw
Dit is een serie interviews van Melanique Bruggink en Corinne de Graaf met mensen die recent te maken hebben gehad met een groot verlies. De corona-crisis raakt ons allemaal en als je al in de rouw bént, raakt hij misschien wel dubbel zo hard. We willen in deze serie interviews stem geven aan mensen met rouw. Hoe is het leven ten tijde van corona? Wat kom je tegen? En wat helpt in deze periode? We hopen dat jij als lezer en lotgenoot herkenning en erkenning vindt en dat je ook wat inspiratie krijgt.
Vandaag spreekt Corinne met Christien aan de telefoon. 3 jaar geleden is plots haar man Norbert overleden. Zij woont nu alleen, hun drie volwassen kinderen waren het huis al uit toen Norbert op de leeftijd 54 jaar overleed. Nadat we even spreken over wanneer we zelf voor het laatst naar de kapper zijn geweest en onze zorg delen hoe dat moet als we drie maanden niet geknipt worden, starten we het vraaggesprek.
Christien, wij hebben regelmatig app- contact en toen de maatregelen rondom corona vorige week langzaam tot ons doordrongen appte jij me. Je was blij dat je al wat verder in je rouwproces was en dat je nu deze isolatie beter aan kunt. Je voelde zo mee met mensen die net iemand hadden verloren. Hoe is het nu met je na twee weken corona in het land?
Ik merk dat ik juist nu een kracht voel. Ik kan sterk ervaren dat ik wil leven. Voor mijn kinderen, maar ook zeker voor mezelf. Ik voel in deze weken een hernieuwde levensvreugd. Dat had ik twee jaar geleden niet gekund. Toen was er vaak een gevoel van geen zin. Ik ben blij dat ik dit nu kan voelen.
De eerste twee dagen heb ik eerst heel hard gewerkt om mijn leerlingen en hun ouders suggesties te geven voor bewegen. Nu de scholen dicht zijn vind ik het belangrijk om de kinderen uit te dagen om te blijven bewegen. We hadden overleg als school en ik kon me er helemaal op storten. Gisteren na twee lege dagen, viel het plots bovenop me.’
Ik kan het me goed voorstellen, dat het opeens in het weekend meer tot je doordringt. Je appte toen dat je voor het eerst onrust voelde. Je was op zoek naar een nieuwe weekstructuur.
‘Oh ja, ik was toen blij met jouw appje, waarin je schreef dat we allemaal ook eerst mogen wennen aan de nieuwe situatie. Dat hielp mij wat zachter naar mezelf te zijn en mezelf wat ruimte te geven. Ik voelde toen ook zo het gemis van Norbert. En dat ik de kinderen niet even kan zien en knuffelen is ook lastig!’
Wil je zeggen wat je nu het meest mist?
‘Ik mis al een paar jaar die armen om mij heen, nu is dat nog extra. Deze periode van isolatie betekent voor mij dat ik helemaal geen fysiek contact heb en dat valt me zwaar. Niet meer mijn nicht even huggen, niet meer naar de kapper, geen massages. In mijn vak als gymdocent raak ik kinderen aan, dat mis ik nu ook. Ik raak nu niemand meer aan. Deze week had ik iets geks. Ik wilde Norbert even bellen om te vertellen wat er aan de hand was.
Hoe is het deze tijd in je lichaam? Wat kun je daarin ervaren en lijkt dit misschien ook weer op de tijd vlak na het overlijden?
Mijn lichaam is weer veel alerter geworden en ik slaap ook minder goed. Ik trek mijn schouders onbewust vaker op. Ik ben gelukkig wel sneller bewust dat ik dat doe en kan ze dan weer wat laten zakken. Het lijkt er ergens wel op, maar het is gelukkig wel milder.
Deze week was Norberts verjaardag. Hoe is die geweest? Heb je nog iets gebakken, ik weet dat je daar goed in bent.
‘Nee, ik heb niets gebakken, maar ik mocht wel een groot stuk chocola van mezelf! Het eten ’s avonds werd onverwacht heel fijn. Mijn zoon had een video-verbinding gemaakt. We hebben, alle vier in ons eigen huis, heel gezellig gegeten met elkaar. We lieten elkaar om beurten zien wat we aten en hebben veel gelachen.’
Zijn er dingen die jou helpen in deze periode?
‘Ik wandel ieder dag door het bos en ik vind het heerlijk om te zien dat de natuur zich opent. Ik luister naar het vraag & antwoord van de vogels en ik knoop zelf ook meer gesprekjes aan met anderen dan ik normaal doe. Deze winter heb ik mijzelf een piano cadeau gedaan en van de kinderen kreeg ik deze week een boek met een methode voor volwassenen om zelf te leren spelen.
Vorige winter heb ik een deken gemaakt waarin ik kleren van Norbert heb verwerkt. Hier kruip ik ieder avond onder als ik op de bank zit.’
Tot slot Christien, heb je misschien nog een goede raad aan anderen?
Het eerste dat ik bedenk is: luister naar je lijf. En durf te voelen. Als ik iets geleerd heb de afgelopen jaren is dat ik gevoel kan toelaten en dat ik een huilbui kan laten komen.
Dank jou wel lieve Christien voor jouw openheid. We appen weer!
Wil je ieder seizoen een mail van mij ontvangen met verhalen, tips voor boeken en inspiratie? Schrijf je dan in.
‘Verhalen van (h)erkenning en troost’
