Lichaamsgerichte begeleiding bij rouw
Het is anderhalf jaar na het plotselinge overlijden van haar man. De onomkeerbaarheid dringt steeds meer door. Het tweede jaar is zeker niet gemakkelijker dan het eerste jaar. Nooit meer, is een niet te bevatten werkelijkheid.
De afgelopen weken waren zwaar, uit het niets waren er huilbuien. Er was weinig afleiding deze periode en ze probeerde ‘te zijn met wat er was’.
In mijn praktijk zit ze tegenover me. In haar houding zie ik terug wat zij vertelt. Haar rug is rechtop en haar blik is open, om haar mond een glimlach. Als zij vertelt over de afgelopen tijd zakt haar rug wat meer in elkaar en worden haar ogen dof en verdwijnt de glimlach. Op de vraag wat haar nu fysiek het meeste opvalt noemt ze de vermoeidheid, die het meest voelbaar is in haar hoofd.
Op de massagetafel houd ik haar hoofd vast. De aandacht gaat naar haar kaken. Daar is veel spanning voelbaar, die ze iedere avond opmerkt als ze in bed ligt. ‘Onbewust zet ik mijn kaken op slot, steeds maar weer’. Ik nodig haar uit om diep in haar kaakgewricht te voelen wat daar voelbaar wil worden en vraag of er een beeld of woord opkomt. Mijn handen voelen mee. Ze merkt op dat de spanning heel diep zit en dat ze alleen de oppervlakkige spanning kan loslaten.
Als mijn handen afstemmen komen er woorden in mij op. Ik aarzel om ze uit te spreken. Ze zweven een tijdje in mijn keel. Dan spreek ik ze uit, erop vertrouwend dat haar lijf het wel laat weten als deze woorden ‘raak’ zijn.
‘Misschien houd je deze kaakklem onbewust in stand, zodat het niet helemaal waar is. Als je deze spanning loslaat is hij écht dood. De kaak beschermt je misschien wel tegen de onverteerbare waarheid’. Er komt een hele diepe snik.
‘Kijk maar in hoeverre je nu ontspanning kunt brengen in je kaak’, nodig ik uit. Later vertelt ze me dat ze zich voorstelde dat haar kaken in kleine hangmatjes hingen en dat zij heel diep van binnen ontspanning kon gaan voelen die zich naar haar hele lichaam uitbreidde.
Ik masseer haar nog wat en ben een stille getuige van dit proces van ‘niet verzetten, maar toelaten’. Na een tijd deelt zij dat er hele mooie, vredige beelden in haar opkomen.
Ik ben onder de indruk van de taal van het lichaam. Van de manier waarop het lijf een verhaal vertelt. Het raakt me dat er iets verandert door aandachtig dit verhaal te beluisteren. Zo bijzonder dat er vredige beelden ontstonden. Alsof, door de onverteerbare waarheid van ‘nooit meer’ toe te laten ook het leven weer kan gaan stromen.
De volgende dag krijg ik een berichtje van haar:’voor het eerst sinds tijden geen in elkaar geklemde kaken bij het inslapen en wakker worden’. Weer een stapje gezet in het grote proces waar zij doorheen gaat.
Misschien ten overvloede: als ik schrijf over een cliënt is dat altijd met toestemming.
Wil je ieder seizoen een mail van mij ontvangen met verhalen, tips voor boeken en inspiratie? Schrijf je dan in.
‘Verhalen van (h)erkenning en troost’
